Lễ thành hôn luôn được coi là sự kiện quan trọng nhất đời người. Vì vậy, nếu bạn cho rằng đã tìm được một ý trung nhân, người mà bạn muốn đi cùng suốt cả cuộc đời, lễ thành hôn là việc hai bạn cần tìm hiểu để hướng đến cuộc sống gia đình viên mãn trong tương lai.
Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về phong tục tập quán cưới ở Việt Nam, chúng ta cần phân biệt lễ thành hôn và đính hôn, cũng như lễ vu quy và tân hôn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu chi tiết về những khái niệm này.
Contents
Phân biệt lễ thành hôn và đính hôn
Lễ thành hôn là gì?
Lễ thành hôn được xem như là một lễ cưới chính thức của hai bên gia đình, chính thức đưa đôi trẻ về sống với nhau. Lễ thành hôn là hình thức xin phép và thông báo với tổ tiên, họ hàng hai bên cũng như các vị quan khách quý rằng gia đình đã có thêm một nàng dâu, một chàng rể mới, dưới sự chứng kiến của tất cả mọi người.
Lễ thành hôn thông thường bao gồm lễ gia tiên kết hợp với lễ tân hôn. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, hoặc đối với những gia đình không mời đông đảo vị khách đến dự, lễ tân hôn và lễ vu quy sẽ được thay thế bằng lễ hợp hôn. Tức là cả hai bên nhà trai và nhà gái tổ chức chung một lễ cưới, gói gọn trong nghi thức thành hôn của cô dâu và chú rể.
Lễ đính hôn là gì?
Lễ đính hôn là cách gọi khác để chỉ nghi thức đám hỏi. Trong phong tục tiệc cưới Việt Nam, lễ đính hôn bao gồm 5 nghi thức, đó là lễ dạm ngõ, lễ ăn hỏi, lễ xin dâu, lễ rước dâu và lễ lại mặt. Trong số này, có 3 nghi thức chính thường được rút gọn, đó là lễ ăn hỏi, xin dâu và rước dâu.
Nghi thức lễ đính hôn
Trong lễ đính hôn, có 6 bước thực hiện nghi thức như sau:
-
Chào và trao lễ vật: Khi gần đến nhà cô dâu, nhà trai sắp xếp lại mâm quả và xếp vào đội hình. Sau đó, chủ hôn và phụ rể sẽ mang khay trầu rượu vào nhà gái để trình diện lễ hỏi. Nếu nhà gái chấp thuận, nhà trai mới được vào nhà cùng hàng ngũ mâm quả phía sau và dâng lên bàn thờ tổ tiên. Đại diện sẽ thay mặt nhà gái nói lời cảm ơn.
-
Cô dâu ra mắt hai họ
-
Dâng hương lên bàn thờ tổ tiên: Nghi thức này được coi là quan trọng nhất trong lễ đính hôn. Đầu tiên, đại diện nhà gái mang vật phẩm nhà trai đến và dâng lên bàn thờ tổ tiên. Sau đó, chú rể đốt đèn hai cây nhang, tượng trưng cho sự sống và sự kết nối giữa tổ tiên và con cháu trong gia đình. Cuối cùng, cô dâu và chú rể thắp hương bái tổ.
-
Trao nữ trang cho cô dâu: Trong nghi thức này, mẹ chú rể trao nữ trang cho cô dâu. Bộ nữ trang bao gồm vòng cổ, bông tai và kiềng đeo tay. Nếu gia đình không đủ điều kiện, ít nhất cũng phải có đôi hoa tai cho cô dâu. Bên cạnh đó, nhà trai cần trao cho nhà gái một số tiền để bày tỏ sự trả ơn với công lao sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ cô dâu và chia sẻ một phần chi phí của gia đình. Cô dâu và chú rể dâng trà cho đấng sinh thành.
-
Bàn bạc lễ cưới: Trước lễ đính hôn là lễ dạm ngõ, hai gia đình đã chọn ngày lành để tổ chức lễ đính hôn và lễ thành hôn. Tại đây, gia đình sẽ thống nhất lại những khâu chuẩn bị cho ngày quan trọng của đôi bạn.
-
Nhà gái lại quả cho nhà trai: Sau khi nhận mâm quả, nhà gái sẽ lấy một phần và chừa lại một phần cho nhà trai. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, sau khi hoàn thành lễ đính hôn, nhà trai và nhà gái sẽ cùng tham gia bữa cơm thân mật trước khi trao lại quả.
Phân biệt lễ vu quy và lễ tân hôn
Lễ vu quy là gì?
“Vu Quy” là một thuật ngữ Hán-Việt chỉ việc dẫn con mình về nhà chồng hoặc về nhà cô dâu nếu chú rể ở nhà gái. Nghi lễ này được tổ chức tại nhà gái trước khi cô dâu được dẫn về nhà chồng. Trong lễ Vu Quy, sau khi giới thiệu các quan viên cả hai phía, mẹ cô dâu dắt cô dâu ra khỏi phòng để gặp cả hai gia đình. Sau đó, cô dâu và chú rể cúng bái tổ tiên lần nữa để thông báo việc cô dâu kết hôn và việc một thành viên mới gia nhập gia đình.
Nghi thức vu quy tại nhà gái
Thủ tục đám cưới tại nhà gái bao gồm:
- Nghi thức xin dâu
- Nghi thức trao nhẫn cưới
- Nghi thức dâng trầu cau cho tổ tiên
- Nghi thức dâng trà cho cha mẹ hai bên
Nghi thức xin dâu
Trưởng tộc hoặc đại diện nhà gái và bố mẹ cô dâu đứng trước cửa nhà để chuẩn bị đón gia đình nhà trai. Trưởng tộc nhà trai đứng đầu, sau đó là rể phụ nói vài lời chuẩn bị cho nghi thức xin dâu. Khi trưởng tộc nhà gái đồng ý, trưởng tộc nhà trai ra ngoài mời cả gia đình nhà trai vào.
Nghi thức trao quả
Dàn bưng quả hai họ đứng đối diện nhau và trao quả. Trưởng tộc và ba mẹ nhà trai bước vào trước, sau đó là chú rể và các thành viên nhà trai. Cuối cùng, dàn bưng quả hai bên thực hiện nghi thức này.
Nghi thức lễ gia tiên
Đại diện nhà trai nói lời thưa chuyện với nhà gái, giới thiệu mâm lễ vật mang đến bên cạnh khay rượu, đèn cầy và kim ngân. Phụ rể rót rượu vào chum và sau đó trưởng tộc hai gia đình cùng uống rượu để mừng.
Lễ tân hôn là gì?
Ở thời điểm hiện tại, nếu nhà cô dâu chú rể ở gần nhau, cùng một tỉnh hoặc vùng lân cận, lễ thành hôn có thể được tổ chức cùng với lễ vu quy và tân hôn trong một ngày, còn gọi là lễ xin dâu và rước dâu. Sau khi hoàn thành lễ xin dâu tại nhà gái, tiếp tục lễ rước dâu về nhà trai. Ngay sau đó, nghi lễ tại nhà trai được gọi là lễ tân hôn.
Hầu hết các nghi thức tại lễ vu quy sẽ được lặp lại, nhưng lần này sẽ là nhà trai thực hiện thay vì nhà gái.
Sau khi giới thiệu quan viên của hai bên, gia đình nhà trai sẽ tiễn nhà gái về. Cô dâu tạm biệt ba mẹ và chính thức trở thành thành viên mới trong gia đình chồng.
Đó là cách phân biệt lễ thành hôn và đính hôn, vu quy và tân hôn. Mong rằng đây đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về những nghi thức và truyền thống trong lễ cưới. Chúc bạn có một lễ cưới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc!
