Nhắc lại về hai đám cưới trên đường quê trong ký ức, tôi cảm thấy thật đặc biệt. Một lần làm cô bé bưng trà mời chú rể và một lần làm cô dâu. Mùa này, đám cưới trở thành niềm vui của nhiều người. Hồi xưa, đám cưới chỉ diễn ra vào hai mùa: gần Tết và sau Tết. Lý do là vì đường quê thường là đường đất và người ta phải chờ đến mùa khô để tổ chức đám cưới, hoặc những người dân nông thôn muốn chờ đến mùa thu hoạch lúa để có tiền mua vàng để đi hỏi cô dâu. Câu hát “ra Giêng anh cưới em” trở thành biểu tượng của mùa cưới ở quê hương.
Đám cưới của dì tôi diễn ra khi tôi chỉ 8-9 tuổi, khoảng năm 1988-1989. Dì tôi là em cô cậu của mẹ tôi và nhà cách Nước Ngọt – một địa điểm ở xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình) ngày nay. Tôi tham gia đám cưới với vai trò là người mời chú rể bằng ly trà khi đến nhà rước dâu. Hồi đó, tôi còn nhỏ nên được chọn làm công việc này. Hơn nữa, dì tôi cũng muốn “trộm vía” để có được con gái đầu lòng, bởi vì ở nông thôn, con gái đầu lòng được coi như là một phát tài (và sau này dì tôi đã may mắn có được con gái đầu lòng).
Trong nhớ lại, tôi nhớ nhất là trước khi đám cưới diễn ra, ông cậu tôi đã chỉ huy một đội thanh niên trong nhà và thanh niên trong làng cùng nhau làm sạch bằng cách trải lớp trấu lên những chỗ còn bùn lầy sau những cơn mưa cuối mùa. Sau đó, họ trải một lớp bao bố lên mặt sân (loại bao ngày xưa dùng để đựng lúa, gạo). Cổng đám cưới được trang trí bằng lá và bông dừa, các chị em phụ nữ khéo léo cột chỉ và mảng vải vụn đủ sắc màu lên khung rạp, tạo nên một khung cảnh rực rỡ và đáng yêu. Đó là những điều mà các đám cưới hiện đại không còn thấy nữa. Ngay cả ở quê hương hiện nay, người ta dùng rạp khung sắt trang trí với dây đèn, hoa vải và hoa tươi hơn. Trong gian bếp, có rất nhiều món ăn để chiêu đãi khách. Tôi nhớ nhất là khạp đựng cốm gạo ngọt đường. Để làm loại cốm này, người ta phải ngâm gạo, ngào đường rồi rang và trộn vào nhau. Sau đó, xếp và ấn thành những miếng cốm giòn mềm và thơm phức. Mỗi miếng vừa miệng được cắt và bày trí trên mâm ăn để chiêu đãi khách.
Tôi mãi không thể quên hình ảnh dì tôi (là con gái út của ông cậu) phải ngồi nguyên đêm để giữ cho mái tóc cô dâu không bị hỏng hay rối. Xưa kia, chỉnh tóc cho cô dâu mất nhiều thời gian và tiền bạc, nên cô dâu thường chỉ làm đẹp tóc một lần trong suốt đám cưới, ít nhất là trong hai ngày. Vì vậy, bên cạnh niềm vui được làm cô dâu xinh đẹp, đó cũng là một “cực hình” vì phải giữ nguyên tình trạng mái tóc với keo, hoa, chuỗi… trong suốt hai ngày liền.
Đám cưới thứ hai mà tôi không thể quên là đám cưới của chính mình. Mặc dù nhà mẹ tôi chỉ cách nhà chồng khoảng 30km, nhưng khoảng cách đó đủ để tạo nên một đám cưới thật sự là đám cưới trên đường quê. Tôi không thể ngờ mình sẽ được ngồi trên chiếc xuồng quê chòng chành trên sông, mặc bộ áo dài truyền thống. Nhớ lại cảnh đám cưới đi qua, bầy trẻ hai bên sông tụ tập để xem. Sau đó, chúng tôi phải đi qua cầu ván gập ghềnh, dù không khó đi nhưng với những người chưa quen đường đi nước bước ở quê lạ, đó cũng là những bước đi vụng về. Các đồng nghiệp và bạn bè đồng hàng cùng tôi về quê chồng năm đó chắc chắn cũng có những ấn tượng đáng nhớ về đám cưới này. Sự giúp đỡ và yêu thương từ hàng xóm không chỉ xuất hiện trong việc chuẩn bị rạp cưới và mâm cỗ mà còn tiếp tục sau đám cưới trong việc dọn dẹp mọi thứ. Tôi ngưỡng mộ tình làng nghĩa xóm ở quê thời xưa…
Đám cưới ở quê hương từng đong đầy những kỷ niệm đẹp. Việc bạn bè nhắc lại mong muốn có một đám cưới rước dâu trên xuồng và bầy trẻ kéo ra xem đã làm cho những kỷ niệm ấy trở nên sống động. Ngày nay, đường xá đã được nâng cấp, nông thôn có những con đường bê tông thẳng tắp, ô tô có thể tới trực tiếp tận cửa nhà. Do đó, đám cưới trên quê hương cũng đã trải qua nhiều sự thay đổi.
Theo Báo Bạc Liêu
