Khi công nghệ ngày càng phát triển, không chỉ những khía cạnh cuộc sống của con người thay đổi, mà cả lĩnh vực giải trí và tiêu khiển cũng không ngoại lệ. Ví dụ điển hình cho sự thay đổi này chính là mạng xã hội video lớn nhất thế giới – YouTube. Những người tạo nội dung trên YouTube không chỉ được công nhận như những nghệ sĩ, mà còn tạo dựng được đế chế giải trí hùng mạnh với hàng triệu người hâm mộ.
Cách mạng công nghệ 4.0 cũng đã mang đến một hình thức giải trí mới, gọi là Streaming (truyền phát âm thanh và hình ảnh gần như ngay lập tức). Netflix và Spotify là những ví dụ tiêu biểu cho xu hướng này. Điểm đặc biệt của cả hai nền tảng này là sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI) để phục vụ và chăm sóc nhu cầu của từng khách hàng. Những điều không tưởng như việc người xem có thể tự chọn kết cục cho một bộ phim đã trở thành hiện thực. Đó chính là cách công nghệ đang thay đổi trải nghiệm xem phim truyền thống.
Ngoài ra, công nghệ và sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội cũng đã tạo ra một thứ gọi là “văn hóa meme” như một hình thức giải trí mới. Đó là những hình chế, những câu chuyện hài hước được lan truyền với tốc độ chóng mặt. Mạng xã hội cũng đồng thời là thước đo độ phổ biến của một sản phẩm. Khán giả không chỉ xem đơn thuần mà còn sáng tạo những tác phẩm phái sinh từ sản phẩm gốc như dance cover, nhạc chế, clip chế parody và nhiều hình thức giải trí khác.
Công nghệ cũng đã làm cho giao diện của các tác phẩm giải trí ngày càng hoàn mỹ hơn. Điều này được thể hiện qua những đồ họa xuất chúng của phim điện ảnh Frozen II và màn trình diễn đáng nhớ của Lady Gaga cùng 300 chiếc Drone tại show âm nhạc Super Bowl 2017.
Nhìn vào những gì đang xảy ra, có thể thấy rằng người làm nghệ thuật tại Việt Nam đã nhận thức rất rõ về việc hội nhập và ứng dụng công nghệ vào sự nghiệp của mình. Trong lĩnh vực âm nhạc, các ca sĩ Việt đã tận dụng Youtube để sản xuất những MV chất lượng cao về cả hình ảnh và nội dung. Họ đã đầu tư tài chính mạnh mẽ cho các sản phẩm nghệ thuật, chẳng hạn như việc chi tiền để biên kịch viết những kịch bản MV hấp dẫn. Ví dụ như MV Ngày tận thế của ca sĩ Tóc Tiên, MV của Sơn Tùng hay MV “Sáng mắt chưa” của Trúc Nhân. Các MV này đã thu hút được sự yêu mến từ nhiều người hâm mộ, không chỉ ở Việt Nam mà còn ở các nước châu Á khác như Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc.
Cách thức quảng bá của các nghệ sĩ cũng đã thay đổi. Họ không chỉ sử dụng các bài PR trên báo mà còn tận dụng các hình thức như meme, Tik Tok và livestream để thu hút sự quan tâm của công chúng. Điều này giúp sản phẩm của họ lan truyền mạnh mẽ và tồn tại lâu hơn. Ví dụ mạnh mẽ nhất cho xu hướng này là MV Ghen Cô Vy của Erik – Min, cũng như vũ điệu rửa tay nổi tiếng của Quang Đăng trên mạng xã hội video Tik Tok.
Trong lĩnh vực điện ảnh, công nghệ đóng vai trò quan trọng. Phim Mắt Biếc là bộ phim đầu tiên tại Việt Nam sử dụng trí thông minh nhân tạo để làm nét gương mặt của nhân vật. Ngoài ra, nhiều bộ phim điện ảnh khác đã được quay bằng drone và sử dụng hiệu ứng hình ảnh như thật như trong bộ phim Tháng năm rực rỡ. Làn sóng hội nhập xu hướng thế giới cũng đã khuyến khích sự phát triển của các nhà làm phim độc lập (indie) tại Việt Nam. Các tác phẩm độc lập như Nhắm mắt thấy mùa hè và Trời sáng rồi ta ngủ đi thôi đã nhận được sự đón nhận tích cực từ khán giả.
Sự hội nhập và ứng dụng công nghệ cũng được thể hiện qua các sự kiện văn hóa. Các nhà thiết kế Việt như Phương My và Công Trí đã mang bộ sưu tập của mình đến New York và truyền trực tiếp qua livestream, cho thấy tầm nhìn hướng ra thế giới. Triển lãm với các chủ đề đương đại và sử dụng QR code, AR để tăng độ tương tác cũng đã thu hút được nhiều sự quan tâm từ khán giả trong và ngoài nước.
Người làm nghệ thuật tại Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để nâng cao chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn nhiều điều cần hoàn thiện nếu muốn hòa nhập với quốc tế và đạt được thành công trong cách mạng công nghiệp 4.0. Một trong số đó là công tác hoàn thiện cơ sở vật chất, hạ tầng để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Hiện nay, tại TP.HCM và Hà Nội, vẫn chưa có sân khấu trong nhà nào đủ hiện đại và đủ chỗ để tổ chức các buổi biểu diễn quy mô lớn. Chỉ khi đã đủ nội lực, ngành giải trí trong nước mới có cơ hội phát triển và tiến xa hơn trong khu vực và trên thế giới.
