Tổng Hợp Ca Dao Về Kinh Nghiệm Lao Động Sản Xuất Của Ông Cha Ta Từ Xưa Tới Nay
Không rõ nguồn gốc cụ thể của các bài ca dao về lao động sản xuất, nhưng chắc chắn chúng đã tồn tại từ thời xa xưa và được truyền bá qua rất nhiều các thế hệ khác nhau. Những câu ca dao này thường chứa đựng những kinh nghiệm sống, những bài học quý báu mà cha ông ta truyền lại cho con cháu, giúp họ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của lao động sản xuất trong cuộc sống.
Những bài ca dao về lao động sản xuất
Đọc những câu ca dao về lao động sản xuất dưới đây sẽ đưa bạn đến khó khăn vất vả của cuộc sống nông thôn. Những người nông dân đầy nghị lực, họ chẳng ngần ngại đối diện với khó khăn và luôn giữ vững niềm tin, sự lạc quan và tinh thần vui vẻ.
- Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi, bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần!
2. Ơn trời mưa nắng phải thì,
Nơi thì bừa cạn, nơi thì cày sâu.
Công lên chẳng quản lâu đâu,
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng.
Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu.
3. Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm
Trông cho chân cứng, đá mềm
Trời êm, bể lặng mới yên tấm lòng.
4. Muốn cho lúa nảy bông to
Cày sâu bừa kĩ phân tro cho nhiều.
5. Lúa chiêm lấp ló đầu bờ
Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên.
6. Rủ nhau đi cấy đi cày
Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu.
7. Trời mưa trời gió đùng đùng
Bố con ông Nùng đi gánh phân trâu
Đem về trồng bí trồng bầu
Trồng ngô, trồng lúa, trồng rau, trồng cà.
8. Tỏ trăng mười bốn được tằm
Tỏ răng hôm rằm thì được lúa chiêm.
9. Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa.
10. Cơm ăn một bát sao no
Ruộng cày một vụ sao cho đành lòng
Sâu cấy lúa, cạn gieo bông
Chẳng ươm được đỗ thì trồng ngô khoai.
11. Ngày thì đem thóc ra phơi,
Tối lặn mặt trời đổ thóc vào xay.
Một đêm là ba cối đầy
Một tay xay giã, một tay giần sàng
Tháng Ba ngày Tám rỗi ràng,
Làm sao đủ gạo mùa màng khỏi lo.
12. Tháng Chạp là tháng trồng khoai,
Tháng Giêng trồng đậu, tháng Hai trồng cà.
Tháng Ba cày vỡ ruộng ra,
Tháng Tư làm mạ, mưa sa đầy đồng.
13. Bao giờ đom đóm bay ra,
Hoa gạo rụng xuống thì tra hạt vừng.
14. Buồn tình thúng lủng sàng hư,
Mãn mùa tính lại không dư đồng nào.
15. Mồng chín tháng chín có mưa
Thì con sắm sửa cày bừa làm ăn.
Mồng chín tháng chín không mưa,
Thì con bán cả cày bừa đi buôn.
16. Bắc thần đã mọc xê xê,
Chị em thức dậy lo nghề đi buôn.
17. Thân em vất vả trăm bề,
Sớm đi ruộng lúa, tối về ruộng dâu.
Có lược chẳng kịp chải đầu,
Có cau chẳng kịp têm trầu mà ăn.
18. Em là con gái nhà nông,
Thấy anh gánh lúa vừa mừng vừa thương.
Mồ hôi ướt đẫm trán lưng,
Hỏi anh bát nước chè xanh,
Thi nhau ta gánh cho nhanh bạn cùng.
19. Bao giờ cho hết tháng ba,
Bồ nông no ấm ở nhà nghỉ ngơi.
20. Tháng Sáu, tháng Bảy, khi vừa
Vừa trồng giống lúa, bỏ chừa cỏ tranh
Tháng Tám lúa trổ đã đành
Tháng Mười cắt hái cho nhanh kịp người
Khó khăn làm mấy tháng trời
Lại còn mưa nắng thất thời khổ trông
Cắt rồi nộp thuế nhà công
Từ rày mới được yên lòng ấm no.
21. Nuôi tằm cần phải có dâu,
Muốn cho dâu tốt phải mau vun trồng.
Vườn thì cuốc rãnh thong dong,
Cách nhau hai thước đặt hông cho đầy.
Giống dâu ưa nước xưa nay,
Nhưng mà ngập hết thì cây cũng già
22. Quanh năm, cấy hái cày bừa
Vụ chiêm tiết hạ, vụ mùa tiết đông.
23. Ruộng đầm nước cả bùn sâu,
Suốt ngày anh với con trâu cày bừa.
24. Ai ơi nhớ lấy lời này
Nuôi tằm ba lứa, ruộng cày ba năm
Nhờ trời hòa cốc phong đăng
Cấy lúa lúa tốt, nuôi tằm tằm tươi
Được mùa dù có tại trời
Chớ thấy sóng cả mà rời tay co.
25. Nhờ trời mưa gió thuận hòa,
Nào cày nào cấy, trẻ già đua nhau.
Chim, gà, cá, lợn, cành cau,
Mùa nào thức ấy giữ màu quê hương.
26. Anh ơi! Cố chí canh nông,
Chín phần ta cũng dự trong tám phần.
Hay gì để ruộng mà ngăn,
Làm ruộng lấy lúa, chăn tằm lấy tơ.
Tằm có lứa, ruộng có mùa,
Chăm làm, trời cũng đền bù có khi…
27.Quê ta đồng trắng, nước trong,
Lúa gạo thì ít, rêu rong thì nhiều.
Dặn con phải nhớ lấy điều,
Muốn cho no ấm phải sớm chiều siêng năng.
28.Em là con gái đồng chiêm,
Gieo mạ cấy lúa, lại thêm trồng màu.
Ươm tơ, dệt vải nhuộm màu,
May áo bền chắc theo trâu cày bừa.
29.Trâu ơi ta bảo trâu này:
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.
Cấy cày giữ nghiệp nông gia,
Ta đây trâu đấy, ai mà quản công.
Bao giờ cây lúa còn bông,
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
30. Của đời cha mẹ để cho,
Làm không, ăn có, của kho cũng rồi.
Muốn no thì phải chăm làm,
Một hạt thóc vàng, chín hạt mồ hôi.
Những câu ca dao tục ngữ về lao động sản xuất luôn mang lại những bài học đáng quý từ thời cha ông ta truyền lại mang theo những giá trị văn hóa tốt đẹp. Qua đây bạn sẽ có thêm những góc nhìn bao quát hơn về khung cảnh và cuộc sống nông thôn ta năm xưa, từ đó đúc rút ra những kinh nghiệm riêng áp dụng cho cuộc sống hiện đại ngày nay.
Xem thêm nhiều chủ đề hay, thú vị về thơ văn – đồng dao, những câu nói hay tại trang chủ The POET magazine.
